من یک روز گرم تابستان، دقیقا سیزده مرداد، حدود ساعت سه و ربع کم بعداز ظهر عاشق شدم

ایرچ پزشکزاد

خوانش این یاددار دو دقیقه از زمان شما را پیش‌خرید می‌کند.  ایرج پزشکزاد چنان ماهرانه و ایرانی «دایی جان ناپلئون» را نوشت که مرز زمان را در باورپذیری بی‌اهمیت کرد. به‌قدری که می‌توان در هر جامعه و خانه‌ای دایی جان ناپلئونی را یافت. مردی (مردمانی) که به دلیل ناکامی‌هایش در زندگی واقعی، به ذهنش پناه …

پژوهشی بر شاهکاری به نام گیل لوی

گیل لوی

خوانش گیل لوی پنج دقیقه از شما زمان می‌گیرد. موسیقی، زبان مشترک ملت‌هاست. مهم‌ این‌که تضاد روزمره را از ما دور می‌کند. جسم و روح ما با شنیدن موسیقی به معنای واقعی، بدن می‌شود. این لذت چند برابر می‌شود وقتی، آن‌چه می‌شنویم را درک کنیم. درک مفاهیم نشانه بارز زنده بودن است. زین پس در …

نگوییم مرداد، بگوییم اَمرداد

مرداد

خوانش این کشف کلمه درمورد امرداد دو دقیقه از زمان شما را پیش‌خرید می‌کند واژه اَمُردات و اَمُرداد (پهلوی)/ اَمِرِتات (اوستایی) از سه بخش درست شده است: (اَ + مَر + تات). اَ در زبان پارسی پیشوندی است که منفی کردن را بر گردن دارد + مَر از ریشه مصدری برابر با مرگ است + …

آدمی مخفی است در زیر زبان/ اشتباه رایج زبان فارسی

غلط‌های رایج

خوانش این متن دو دقیقه از زمان زمان شما را پیش‌خرید می‌کند. گاهی بدون آن‌که بدانیم اشتباهاتی در نوشتار و گفتار ما وجود دارد. هراز گاهی نیز به ما اشتباه آموخته‌اند. با هم مرور کنیم. «لُب مطلب را گفت» شنیده و یا گفته‌ایم که لُپ کلام، لُپ مطلب. «لُپ مطلب» غلط است و «لُب مطلب» …

خود غلط بود آ‎ن‌چه می‌پنداشتیم‌/ غلط‌های رایج مشهور

خوانش این بازی 3 دقیقه زمان می‌برد.     همه ما بدون آن‌که بدانیم درگیر غلط‌های رایج گفتاری و نوشتاری هستیم. در آن‌ها مرورشان کنیم. اثاثیه از اساس اشتباه است اثاث یا اثاثه به معنی کالا، اسباب و لوازم خانه است. اثاثیه (اَ یِ) [ع.] (اِ.) صورت غلط ولی مصطلح اثاثه و اثاث است.   …

ریشه واژه قلم را بشناسیم

روز قلم مبارک

این کشف کلمه ۴ دقیقه از زمان شما را پیش‌خرید می‌کند.   چهاردهم تیر را روز قلم نامیده‌اند. به این دلیل گریزی داشته باشیم به ریشه این کلمه. به‌ترتیب کلمه، خامک (هخام) و قلم که عرب‌شده واژه کلمه است گردش کرده و به ما رسیده‌اند. قلم (کلم) در سانکسریت به شکل कलम kalama در معنای …

باورهای عامیانه مردم سرزمین ما

باورهای عامیانه مردم سرزمین ما

صادق هدایت مصداق‌های خرافات را این‌چنین نوشته است: و آن‌چه جزو خرافات باشد جادوگری، مرتاضی، کیمیاگری، درویشی، افسون، زهرها و‌نوشداروها، تسخیر جانوران، ارواح، پیشگویی، جن‌گیری، آینه‌بینی، تفال، بدقدم وخوش‌قدم بودن، خمیازه، عطسه، خیر و شر، آمد و نیامد، چشم‌زخم، چشم شور و تخم مرغ شکستن است. چندی پیش در آن‌ها به نشانه‌ها و باورها پرداختیم. …

ریشه واژه جارو را بشناسیم

جارو

خوانش این یاددار یک دقیقه زمان شما را پیش‌خرید می‌کند جاروب که بعدها با حذف ب به جارو تبدیل شد از دو هجای جا و رو یا همان روب ساخته شده است. در نظر داشته باشید که این واژه در حذف ب هیچ شباهتی با واژه درب ندارد. درب به معنای دروازه بوده و با …

ریشه واژه بوسه را بشناسیم

بوسه

بوسه را می‌شناسیم. واژه‌ای دست و دل‌باز برای انتقال عاطفه، قدردانی، شهوت  یا هیجان. در این یاددار کوتاه با اصل و نسبش هم آشنا شویم. خوانش این یاددار یک دقیقه از زمان شما را می‎گیرد. َبوسه: اسم مرکب  از: بوس + ه (پسوند سازنده اسم) از مصدر بوسیدن در زبان پهلوی Būsītan واژه‌ای نام‌آوا است. …

نگاهی به زلزله دماوند از روایت افسانه‌ها

ضحاک در غاری در دماوند به بند کشیده شد

چند روزی است که دماوند بی‌امان می‌لرزد. این افسانه‌ای پر غرور که کمتر شاعری از جایگاه جغرافیایی او سخن نگفته است را بیشتر بشناسیم. خوانش این یاددار سه دقیقه از زمان شما را می‌گیرد. در بزرگی و شکوه دماوند روایت‌های فروانی گفته شده طوری‌که جغرافی‌نویسان دماوند را از نظر دیگران غیرقابل دسترسی جلوه داده‌اند. آن‌ها …